Programma

Bela Bartok Kossuth
Shostakovich Vierde Symfonie

 

Uitvoerenden

USConcert

Locatie
Grote Zaal

USConcert: strijden voor vrijheid

Het USConcert speelt Sjostakovitsj en Bartók

Geweest

Dit najaar speelt het USConcert Kossuth, van Bela Bartok, en de Vierde symfonie van Shostakovich.

Kossuth, geschreven in 1903, is een symfonisch gedicht dat geinspireerd is door de gelijknamige Hongaar Lajos Kossuth: een politicus uit de 19e eeuw die heeft gestreden voor democratie en vrijheid voor allen, in een tijd dat dat niet vanzelfsprekend was. De Hongaarse invloed is onmiskenbaar verwerkt in het stuk: elementen van Franz Liszts compositiestijl passeren de revue. Kossuth is een prachtig verhalend werk met de muzikale en programmatische drijfkracht van hedendaagse filmmuziek.

Als hoofdwerk staat de Vierde symfonie van Dmitri Shostakovich op het programma.
Shostakovich schreef deze symfonie in een turbulente periode. Zijn publiekelijk imago was praktisch in een oogwenk overgegaan van geliefd en geprezen naar staatsmisdadiger. Plots was zijn muziek niet meer welkom binnen de Sovjetunie: alle uitvoeringen van zijn muziek werden per direct geannuleerd door staatshoofd Stalin, wiens staatsterreur in dezelfde periode begon toe te nemen. Bij het minste of geringste werden mensen zonder gegronde redenen ter dood veroordeeld, zo ook naaste vrienden van Shostakovich. Shostakovich werd dit lot gespaard, omdat hij onder andere met zijn Eerste symfonie al zoveel bekendheid had vergaard in het westen dat het voor Stalin onmogelijk was Shostakovich op een soortgelijke wijze te behandelen.
In deze periode schreef Shostakovich zijn Vierde symfonie. Het stuk kenmerkt zich door wrange samenklanken, spanningen, maar ook grote tegenstellingen. Ondraaglijke somberheid wisselt zich af met klanken die de periode weerspiegelen waarin de componist een gevierd man was. De afsluiting van de symfonie is misschien nog wel het meest fascinerend: in tegenstelling tot zijn eerdere symfonieen eindigt deze symfonie in complete verstilling, na een haast oneindig, etherisch slot.