Kennis & Debat

De koloniale kant van Nederland

In dit programma reflecteert emeritus hoogleraar Gloria Wekker, vijf jaar na het verschijnen van de eerste druk van haar invloedrijke boek Witte Onschuld, op de stand van zaken in het Nederlandse raciale discours. Hoe zie je de koloniale geschiedenis vandaag nog terug?

Leren van vaccineren

Of we ons ‘normale’ leven na de coronapandemie weer kunnen hervatten, hangt in grote mate af van de vaccinatiegraad van de bevolking. Hoe kunnen we die zo groot mogelijk maken? Heeft het zin om anti-vaxxers over te halen? En wat zegt dat ons over het beïnvloeden van gedrag van grote groepen mensen? In dit college laat hoogleraar Bestuurs- en organisatiewetenschap Lars Tummers (Universiteit Utrecht) recente wetenschappelijke inzichten zien over hoe wij keuzes maken, en hoe wij onszelf laten en kunnen beïnvloeden.

Hoe mens en dier gezond samen kunnen leven

Mens en dier leven dichter op elkaar dan ooit. De uitbraak van het coronavirus liet zien dat verlies van leefgebied voor wilde dieren én intensieve veeteelt gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Voor de mens en de dieren om ons heen. Wat moet en kan er anders in onze omgang met dieren? Met dierwetenschapper prof. dr. Saskia Arndt (UU), filosoof dr. Joachim Nieuwland (UU) en epidemioloog prof. dr. Arjan Stegeman (UU).

Waarom burgers bedrijven moeten controleren

Ondanks de ongekende economische schade die de coronacrisis aanricht, blijven aandeelhouders van grote bedrijven profiteren, zonder dat er extra geld naar de rest van de samenleving doorstroomt. Hoogleraar Politieke Filosofie Rutger Claassen (Universiteit Utrecht) gaat in op de vraag wat er nodig is om de uitwassen van het kapitalisme te beteugelen en de winsten van bedrijven eerlijker te verdelen.

De Zweefsessie – over natuur

De afgelopen eeuw(en) hebben we in rap tempo de natuur in dienst gesteld, door bijvoorbeeld intensieve landbouw, klimaatverandering en houtkap ter bevordering van de aanleg van wegen of huizen. Toch willen we in onze vrije tijd graag mooie natuur zien en “in” de natuur zijn, zeker sinds de coronacrisis – met bezorgde boswachters tot gevolg. Waar komt deze drang om in de natuur te zijn vandaan? Met natuurcoach Daniëlle Langendijk bespreken we onze vreemde relatie tot de natuur, en hoe we die kunnen verbeteren.

Hoe staan we ervoor na 1 jaar Corona?

We maken de balans op met wetenschappers en andere experts. Wat weten we inmiddels van het virus (en wat niet)? Welke blijvende gevolgen heeft de coronacrisis voor de samenleving? En hoe zien wetenschappers hun rol in het gepolariseerde debat? Een avondvullend programma met tafelgesprekken, columns en muziek.

Hoe kunnen we beter slapen?

We slapen gemiddeld ongeveer eenderde van ons leven. Maar dit gaat lang niet altijd goed. Slapeloze nachten, onderbroken ritmes of snurkende partners kunnen ons slaapplezier flink verstoren. In deze Zweefsessie legt neurowetenschapper en slaaponderzoeker Ysbrand van der Werf uit wat er in onze hersenen gebeurt als we slapen, en hoe we onze nachtrust kunnen verbeteren.

Coronacrisis, een democratische crisis?

Hoe langer de coronacrisis duurt, hoe vaker er verzet komt tegen de maatregelen en hoe meer leiderschap in twijfel getrokken wordt. Kritiek klinkt er echter niet alleen in ons eigen land, maar ook buiten Nederland leidt het coronabeleid van verschillende regeringen tot commotie. Hoe democratisch is dit beleid nog?

TivoliVredenburg viert Vrouwendag: de talkshow

TivoliVredenburg-programmeur Tessa Hagen gaat in gesprek met vrouwen uit de muziek, politiek, het activisme en de kunst om te praten over wat zij maken, en hoe we samen de verhoudingen tussen mannen en vrouwen gelijkwaardiger kunnen maken. Met o.a. Lotje IJzermans, Teddy Tops, Kauthar Bouchallikht, Enaam Ahmed Ali, Sophie Straat en Devika Partiman, en optredens van Pink Oculus en Someone.

Het Grote Klimaatdebat

Kandidaat-Kamerleden gaan in debat over dé grote klimaatthema’s voor de verkiezingen van 2021. Hoe denken verschillende partijen de landbouw te verduurzamen? Wie betaalt er voor de groene transitie? En waar halen we onze groene energie vandaan? Live opgenomen vanuit TivoliVredenburg, georganiseerd door het Impact Café van de Universiteit Utrecht.

Vriendschap (& corona)

Wat zegt de wetenschap over vriendschap? Met wat voor soort mensen raak je eigenlijk bevriend? Wat is er nodig om vriendschappen levendig en gelijkwaardig te houden? En wat is de invloed van corona op onze vriendschappen, nu we elkaar minder makkelijk kunnen ontmoeten, en het lastig is om nieuwe mensen te ontmoeten? In deze Zweefsessie leert hoogleraar Beate Volker je alles over deze bijzondere band tussen mensen.

De staat van de V.S.

Een betwiste verkiezingsuitslag, een razende pandemie en groeiende tegenstellingen: de uitdagingen voor de nieuwe Amerikaanse president Joe Biden zijn allesbehalve klein. Amerikanist Markha Valenta (Universiteit Utrecht / NIAS) buigt zich over de vraag of de Amerikanen weer nader tot elkaar kunnen komen en wat Biden kan bieden aan dit tot op het bot verdeelde land.

Coronavaccins

Wat is de status van de coronavaccins? Wat zijn de effecten van inenten op de korte termijn en daarna? Wat is er al bekend over de risico’s en nadelen, en wat weten we nog niet? Heb jij deze of andere prangende vragen? Of wil je een spoedcursus over de werking van vaccins? Tijdens dit college & Q&A door immunoloog en hoogleraar vaccinologie Cécile van Els (Universiteit Utrecht / RIVM) worden vele vragen beantwoord.

Veerkracht

Organisatiepsycholoog Richta IJntema (Universiteit Utrecht) over veerkracht. Want als er íets nuttig is tijdens een pandemie die ons continue verrast, is het het vermogen om terug te komen na een tegenslag. Aan de hand van verschillende voorbeelden legt IJntema precies hoe ons brein met stress omgaat, hoe verschillende mensen daarop reageren en wat dat zegt over hoe veerkrachtig we zijn.

Complotdenkers en fake news

Wat is de invloed van complotdenkers en hun gevecht tegen de ‘mainstream media’ op de Amerikaanse verkiezingen? Hoe ontstaan dergelijke theorieën en waarom lijken ze zich zo snel te verspreiden? Deze vragen beantwoordde Dan Hassler-Forest, cultuur- en mediawetenschapper aan de Universiteit Utrecht, tijdens onze Election Night rondom de Amerikaanse verkiezingen van 2020.

Leiderschap in tijden van crisis

De pandemie kon hét omslagpunt betekenen voor vele langlopende maatschappelijke problemen, zoals marktwerking in de zorg, klimaatverandering en groeiende ongelijkheid. Na corona zouden we het helemaal ánders doen. Maar wat komt er nu daadwerkelijk terecht van grootscheepse verandering na een crisis? En welke rol spelen politieke leiders? Bestuurskundige Marij Swinkels weet het antwoord.

Hoe verder na Black Lives Matter?

De Black Lives Matter-protesten van afgelopen zomer laten zien dat racisme in Nederland een actueel, hardnekkig probleem is dat zich op tal van plekken manifesteert. Hoe gaan we – exact een half jaar en een dag na de start van deze protesten in Nederland – met elkaar verder?

Etische dilemma’s in coronatijd

Medisch ethicus en Eerste Kamerlid Annelien Bredenoord (Universiteit Utrecht) over ethische dilemma’s tijdens de coronacrisis. Wie heeft er recht op een schaars IC-bed? Wat weegt er zwaarder, de volksgezondheid of de economie? Of, dichter bij huis: jouw eigen plezier of de gezondheid van een kwetsbaar persoon die je niet kent?

Genderrollen in het huishouden

Sociaal wetenschapper Mara Yerkes over de taakverdeling tussen vrouwen en mannen in het huishouden. Want hoewel we anno 2020 denken dat we zeer geëmancipeerd zijn de rollen tradition verdeeld als het om de zorg voor kinderen en het huishouden gaat. Eigen keuze, of schuilt er meer achter?

Bijspijkeren: racisme in Nederland

De dood van George Floyd leidde wereldwijd tot demonstraties tegen politiegeweld en discriminatie. Ook in Nederland gingen historisch veel mensen de straat op uit protest tegen racisme. Hoe ziet racisme in Nederland eruit?

De toekomst van de arbeidsmarkt

Arbeidseconoom Joop Schippers over de effecten van corona op de arbeidsmarkt. De coronacrisis legt bloot hoe kwetsbaar zzp’ers en flexwerkers zijn voor economische tegenslag. Zonder buffers en vangnetten, zijn ze al snel op steun van de overheid aangewezen. Biedt de huidige crisis een kans om structurele problemen aan te pakken?

Hoe gaan we om met toenemende droogte?

Hydroloog Niko Wanders over droogte. Dit voorjaar viel er weinig regen. Hier zijn we slecht op voorbereid. Zorgelijk, want droogte heeft grote gevolgen voor onder meer de landbouw, de natuur en onze drinkwatervoorziening. Dreigt er een natuurramp? En hoe gaan we de toenemende droogte te lijf?

Huidhonger in Coronatijd

Experimenteel psycholoog Anouk Keizer over het belang van aanraking. Hebben we aanraking nodig om ons goed te voelen? Hoe beïnvloedt social distancing onze ‘huidhonger’? En wat kunnen we doen als we momenteel niet zoveel aangeraakt worden als we zouden willen?

Met een donatie aan TivoliVredenburg maak je onze Kennis & Debat livestreams mede mogelijk. Kies zelf een bedrag en doneer eenvoudig via Tikkie.