
Het concert was een verpletterend succes, een zegetocht voor Mariss Jansons en zijn troepen. Het publiek lag in de touwen en was tot tranens toe geroerd, ik ook. Sjostakovitsj componeerde zijn Zevende Symfonie tijdens het beleg van Leningrad door de nazi’s in 1941, en droeg het werk op aan de bevolking van de belegerde stad en de slachtoffers van de nazi’s, en in gedachten ook aan de slachtoffers van het Stalinisme. Vanaf de eerste uitvoering had het werk een mythische status, en een uitvoering door een orkest uit diezelfde stad door een dirigent van wereldformaat wilde je niet missen. Weinig symfonieën zijn met zoveel symboliek omgeven.
De ‘Leningrad’ nestelde zich in mijn kop en is daar nooit meer uit verdwenen. Sjostakovitsj werd een van mijn helden. Ongelofelijk dat er in diezelfde tijd toonaangevende Nederlandse muziekpausen waren die het genie en de integriteit van Sjostakovitsj ter discussie meenden te moeten stellen. Alles wat Sjostakovitsj over mijn andere held Aleksandr Glazoenov in de omstreden biografie Getuigenis zegt is waar, dus waarom zou hij liegen over Stalin? Al die vraagtekens en zure kanttekeningen bij Sjostakovitsj heb ik altijd afgedaan als gemeier van mindere, jaloerse goden, maar dat terzijde.
Om nog een heel andere reden maakte het concert een onuitwisbare indruk. Het orkest was min of meer halsoverkop uit West-Duitsland gehaald en had daarbij de eerste de beste vrachtwagen gehuurd die voorhanden was. De instrumenten werden vervoerd in loodzware kisten met her en der wat los zittende strips, uitstekende schroeven en versplinterd hout. Tientallen kisten, waaronder een dozijn voor contrabassen en twee harpkisten, alleen door zes man te tillen. Probleempje: die kisten hadden geen wieltjes. Ander probleempje: de vrachtwagen had geen laadklep. De oplossing: of de avondmedewerkers vrijwillig wilden meehelpen om met vereende kracht de instrumenten in de vrachtwagen te tillen zodat de Russen hun zegetocht door West-Europa volgens plan konden voortzetten. Dat liet ik me geen twee keer zeggen. Het duurde alles bij elkaar uren maar diep in de nacht was de klus geklaard. De score: twee winkelhaken en drie scheuren in mijn gloednieuwe bedrijfskleding. Ik kon direct een nieuwe set aanschaffen.