The Rails: ''Shut Up And Sing''

Country music en americana zijn genres die langzaam maar zeker terrein winnen in Europa. Er zijn steeds meer mensen geïnteresseerd in deze genres en ook festivals nemen deze groei serieus. Zo werd ik erg blij toen ik de line-up van Down The Rabbit Hole 2020 op Facebook zag langskomen. Tyler Childers, Wilco, Whitney en natuurlijk Kacey Musgraves als een van de headliners. Nederland is altijd al vruchtbare grond voor country music geweest. En mede dankzij de komst van streaming als voornaamste muziekconsumptie platform, krijgt country music steeds meer voet aan de grond aan onze kant van de oceaan.

Tekst door Stijn Buist

 

Veel countrysterren durven het sinds een aantal jaren aan om een ‘rondje’ Europa te doen. Ook al spelen ze dan in veel kleinere zalen zoals TivoliVredenburg of Paradiso. Toch is er een band die in Nederland al jaren zalen vol krijgt zoals de AFAS LIVE: de Dixie Chicks. In Maart 2020 komt het trio met een nieuwe plaat en er gaan al geluiden op dat ze ook een show zullen spelen in Nederland. Een succesverhaal zou je denken. Toch is bijzonder dat de band überhaupt nog bestaat.

Want het verhaal van de Dixie Chicks laat de schaduwkant van de Country industrie en Nashville haarfijn zien. De Dixie Chicks is Amerika’s best verkopende country vrouwengroep allertijden. Maar als op 10 maart 2003 de leadzangeres Natalie Maines zich uitspreekt tegen de Bush-regering die nieuwe aanvallen in Irak had aangekondigd, breekt de hel los voor Natalie en haar band. Van doodsbedreigingen, radio boycots tot een fan die tijdens een concert ‘Shut up and sing’ schreeuwde. De conservatieve country industrie liet even heel duidelijk merken dat het doen van zulke uitspraken niet de bedoeling was.

De heisa nam inquisitie-achtige vormen aan. Felle discussies bij de late night talkshows, collega artiesten die oproepen tot een totale boycot van de Dixie Chicks, doodsbedreigingen door duizenden fans. De FBI adviseerde zelfs om concerten af te lassen en een tijdje onder de radar te duiken. De Dixie Chicks besloten geen woord terug te nemen van de kritiek die ze hadden geuit. Ook het advies van de FBI volgde het trio niet op en de shows werden niet gecanceld. Ze worden uitgescholden op het podium en de doodsbedreigingen blijven jaren daarna nog volgen. In 2006 verscheen de documentaire ‘Shut Up and Sing’. Hierin wordt de Dixie Chicks gevolgd en wordt hun kant van het verhaal verteld. Een echte aanrader. Volgens veel mensen in de industrie is de band nooit meer zo populair geworden als voor het incident.

Toch eindigt het verhaal hier niet. Tegenwoordig wordt er door de country industrie en Nashville anders aangekeken naar de Dixie Chicks-rel. Er is meer ruimte voor een progressiever geluid. Alhoewel er weinig tot geen ruimte is voor songs met zo’n geluid op traditionele radio, zijn er ook andere manieren. Dankzij streaming en social media worden andere meningen ook gehoord. Artiesten als Little Big Town, Kacey Musgraves en Garth Brooks zijn niet bang om vraagtekens te zetten bij het conservatieve gedachtegoed van de country achterban. En in de Netflix documentaire ‘Miss Americana’ is de struggle van Taylor Swift te zien die zich publiekelijk achter de democraten schaart. Veel artiesten blijven bang voor de reactie van de achterban.

In de americana scene zijn er veel artiesten te vinden die zich niets aantrekken van de standaarden die in Nashville leven. Doordat veel americana artiesten geen contracten hebben met de grote major labels in de country hoofdstad zijn ze vrijer in het vertolken van het liberale geluid. Artiesten als Steve Earle, Jason Isbell, Rosanne Cash, Brandi Carlile en vele anderen laten zich zowel in hun muziek als in de media openlijk uit over onderwerpen als gay-marriage, anti-war en gun control. In de laatste single van Jason Isbell ‘Be Afraid’ richt de zanger uit Alabama zich op artiesten die zich niet uitspreken omdat ze bang zijn voor de reactie van fans en industrie. Volgens Isbell heb je een verantwoordelijkheid om je te uiten als je een platform hebt. Jason Isbell refereert zelfs naar de Dixie Chicks affaire. en betuigt steun in ‘Be Afraid’ door te zingen: We don't take requests / We won't shut up and sing / Tell the truth enough you'll find it rhymes with everything. Met de zin ‘We won’t shut up and sing’, knipoogt Isbell naar de documentaire waar ik het eerder in deze shelter story over had.

Aanstaande dinsdag 17 maart staat het americana duo The Rails in TivoliVredenburg. Toen ik hun laatste plaat ‘Cancel The Sun’ voor het eerst beluisterde viel mij de activistische toon in hun
teksten vooral op. Het album staat vol met maatschappijkritische teksten. Met als heftigste: Save the planet, Kill yourself. Het duo is niet bang om hun ongenoegen uit te spreken over hoe we nu met de planeet omgaan en dat we niet allemaal achter onze ‘dictators’ aan moeten lopen maar zelf moeten gaan nadenken. The Rails is op z’n zachts gezegd niet bang voor de reactie van de achterban.

Het is niet overdreven om te zeggen dat de voorgeschiedenis van dit duo indrukwekkend is. James Walbourne verliet de schoolbanken in London in de VS te touren. Daar vond hij onderdak bij the The Pernice Brothers en Son Volt, hij speelde gitaar bij The Pogues, Ray Davies en The Pretenders en was een veelgevraagd sessie gitarist. Bij een van die sessies met Linda Thompson, de ex-vrouw van Richard, ontmoette hij hun dochter Kami(la). Evenals haar oudere broer Teddy is Kami een getalenteerd muzikant die naast haar moeder en broer met Bonnie Prince Billy (Will Oldham) en de Wainwright Clan samenwerkte. De eerste plaat die deze samenwerking voortbracht was sterk geaard in de amerikaanse liedjes traditie. Echter op de laatste plaat, Cancel The Sun laat het duo zich sterk beïnvloeden door hun Britse roots. Zo zijn er anglicaanse melodieën te horen afgewisseld met soms bijna punk-achtige gitaren. Zo zouden de melodieën in de song ‘Dictator’ zo door
een Engels jongenskoor gezongen kunnen worden. Kami Thompson beschrijft de plaat heel treffend ‘“It’s a distillation of influences, In an English still.”

Volgens James Walbourne hadden ze Cancel The Sun nooit kunnen maken zonder de invloeden van de Kinks. Niet dat het klinkt als de Kinks maar de plaat komt voort uit dezelfde wens als van hun mede-londenaren de Kinks, om muziek te maken voor een breed publiek zonder hun authenticiteit op te offeren. "Het is dat Engelse excentrieke dat ze hadden", Zegt
Walbourne. 'Ze waren zelf zo onbevreesd. Over het activistische en progressieve geluid op Cancel The Sun zegt Kami Thompson het volgende: “Iedereen is er zo van overtuigd dat als iedereen zich een beetje aanpast voor het klimaat, alles wel goed komt. Maar het is 2 voor 12. ‘Save the planet , Kill yourself. Het is niet de meest poëtische zin. En natuurlijk wil ik niet dat iemand zelfmoord pleegt. Ik moedig mensen aan om iets anders naar dingen te kijken. Zonder zelfmoord te plegen. '’ Het duo zal altijd open zijn over moeilijke maatschappelijke onderwerpen volgens Thompson. Volgens de zangeres heb je geen andere optie als muzikant met een podium. Als artiest moet je de tijdsgeest kunnen verwoorden zoals troubadours dat al deden in de 13e eeuw.

In november staat The Rails in het voorprogramma van Jason Isbell. Beide staan in de traditie van liberale americana en laten zich niet weerhouden door de soms traditionele country en americana achterban. Mede dankzij de Dixie Chicks is er plek voor een progressiever geluid binnen het genre. En een ding is zeker: The Rails won’t ‘shut up and sing’.

Op donderdag 19 maart 2020 staan The Rails in onze Club Nine! Er zijn nog tickets via hier