Pieces of Tomorrow

Klassieke muziek in een popjasje - in TivoliVredenburg kan dat. We beginnen iets later, drankjes mogen mee naar binnen, de dirigent spreekt honderduit, dj St. Paul is onze host, visuals ondersteunen het verhaal en verder laten we de muziek spreken: die heeft geen aanpassing nodig.

Agenda


In gesprek met... programmeur Peter

Het allereerste verzoek om een symfonisch meesterwerk in stukken te hakken leidde nog tot een frons op het gezicht van de dirigent, maar inmiddels is ook die om: Pieces of Tomorrow, de klassiek-meets-pop-avond is een hit. Onze programmeur Peter Tra is geïnterviewd door Uitagenda Utrecht om alles uit te leggen over het concept.

Iedereen vindt een concert van een groot orkest schitterend mooi. Daar is Peter Tra stellig van overtuigd. Maar waarom gaan jonge mensen dan niet naar een klassiek concert? Volgens Peter ligt dat aan de vorm, en dus moet die anders. Samen met collega Sytse Wils, programmeur pop, bedacht hij Pieces of Tomorrow. De formule is simpel: de avond begint wat later, je biertje mag mee naar binnen, de klassieke stukken worden ingekort tot een uurtje muziek, de muzikanten zijn casual gekleed, de zaal is mooi verlicht en host dj St. Paul draait vooraf plaatjes en maakt een praatje met de dirigent.

Nieuw jasje
Een klassiek meesterwerk inkorten tot een uur…dat zal de echte liefhebber toch een beetje pijn doen. ‘De allereerste keer moesten we lullen als Brugman’, herinnert Peter zich. ‘De toenmalige chef-dirigent van het Radio Filharmonisch Orkest reageerde op ons voorstel met: “Met een dj? Dat gaat niet gebeuren”. Maar we gaan geen beats draaien onder het werk van Mozart. Van de muziek blijven we af, want daar is niks mis mee. We veranderen alleen de vorm.’

De klassieke sector is al jaren op zoek naar innovatieve ideeën omdat het publiek steeds ouder en grijzer wordt. Mensen van een jaar of dertig hebben geen zin om drie uur lang muisstil te zijn in een zaal vol zeventigplussers. Voor hen is de Pieces-formule perfect. Peter wil wel benadrukken dat die niet is bedacht om zieltjes te winnen voor het reguliere klassieke aanbod. ‘Ik krijg weleens de vraag ‘of ze al doorstromen’, maar ik beschouw Pieces echt als klassiek in een nieuw jasje. Wen er maar aan, zou ik willen zeggen.’

Overdonderend
Op de meeste avonden zit het Radio Filharmonisch Orkest op het podium. Het orkest voert hetzelfde stuk de dag er na nog eens uit in TivoliVredenburg, maar dan in zijn geheel en voor een ander publiek. Kan je Pieces of Tomorrow daarmee een klassieke avond voor ‘dummies’ noemen? Peter vindt van niet. ‘Het Pieces-publiek is ons meest aandachtige en hongerige publiek. Zo’n duizend jonge bezoekers laten zich – vaak voor het eerst – overdonderen door een groot orkest en laten ook merken hoe ze dat ervaren. Die interactie tussen het publiek en het orkest is prachtig.’

Host dj St. Paul, a.k.a. Paul Nederveen, zorgt voor verdere versterking daarvan door een praatjes te maken met de dirigent. Overigens zonder expert te zijn op het gebied van klassieke muziek. ‘Het publiek is maagdelijk en ik ben dat ook. Wel zorg ik ervoor dat ik enige basiskennis heb over het werk en de componist, om leuke invalshoeken voor mijn vragen te hebben’, aldus Paul.

Hoe een dirigent op het podium reageert op zijn vragen is niet altijd te voorspellen. Waar Paul soms moeite heeft om de microfoon weer terug in handen te krijgen, komt een gesprek ook weleens wat moeizamer op gang.  ‘Ik herinner me dat Edo de Waart, de nestor onder Nederlandse topdirigenten, tijdens ons allereerste voorgesprek wat gereserveerd overkwam. Hij wist niet goed wat hij moest verwachten. Op het podium ontdooide hij gelukkig al snel. Onze gedeelde liefde voor muziek schepte een band – zelfs Bruno Mars kwam ter sprake, dat is te gek. Pop en klassiek staan helemaal niet zo ver van elkaar af als we soms denken. Zo is het Jaws-thema bijna één-op-één gekopieerd van Stravinsky en zijn klassieke samples alomtegenwoordig in de dancemuziek. Op die manier proberen we tijdens elke Pieces-avond bruggen te slaan tussen pop en klassiek.’

Meeslepend en duister
Het Pieces-programma is elk seizoen een uitdaging, zegt Peter. ‘Voor ons publiek is de muziek van Mozart niet bekender dan die van bijvoorbeeld Kancheli, dus gelukkig kunnen we veel kanten op.’ Wel valt op dat groots, meeslepend en duister het beter doet dan de ‘vrolijke, impressionistische strijkjes’, zoals Paul ze noemt. Voor de playlist vooraf en tijdens de nazit bij de bar van de Grote Zaal, probeert Paul parallellen te zoeken tussen het type artiest en de sfeer van de muziek. ‘Je komt dan toch al snel uit bij rijk gearrangeerde muziek van de getormenteerde, romantische zielen binnen de popmuziek. Maar ook daarmee kan je alle kanten uit: dat kan net zo goed de muziek van Nick Drake zijn, als die van een vrouwelijke rapper uit Zambia.’

Tussen het orkest
De muzikanten van het Radio Filharmonisch Orkest zijn inmiddels ook groot fan van de Pieces-formule, vertelt Peter. ‘Op sommige avonden lieten we mensen uit het publiek plaatsnemen op de zogenaamde adventure seats, een aantal lege stoelen tussen het orkest op het podium. Ik dacht: als we dat elke Pieces-avond gaan doen, dan is de lol er snel van af. Dat was verkeerd gedacht, want toen de lege stoelen er een keertje niet stonden kwam me dat op flinke kritiek van de muzikanten te staan’, zegt Peter lachend.

Tekst: Dieuwke de Boer – Utrecht Marketing

Beluister de playlist