20 t/m 22 mei

ontdek het bachfestival
Zaal open
Aanvang
Verwacht einde
Programma

Werken van Bach
Couperin Les Barricades Mystérieuses
Traditionele Scandinavische muziek

Uitvoerenden

Lodestar Trio
Olav Mjelva hardangervedel
Erik Rydvall nyckelharpa
Max Baillie viool en altviool

Locatie
Cloud Nine
Gratis programma BACHfestival (zaterdag)

Naast concerten kun je tijdens het BACHfestival op zaterdag 21 mei vele andere activiteiten bezoeken:

Vanaf 10:00 Bekijk opnames van All of Bach
De grootste schatkist van de Nederlandse Bachvereniging is All of Bach; hoogwaardige opnames van alle werken van Bach. Van kleine preludes tot grootse passionen. Graai in de schatkist en bekijk en beluister opnames uit het rijke archief. Neem plaats op de trappen van de KF Hein-foyer, zet een hoofdtelefoon op en geniet van Bachs mooiste werken in beeld en geluid.
Locatie: KF Hein foyer

Vanaf 11:00 Muziekinstrumenten knutselen (6+)
Speciaal voor de jongste bezoekers hebben we een plek ingericht waar kinderen onder begeleiding zelf een instrument kunnen knutselen. Superleuk om te doen voor of na de familievoorstelling Bachs poppencabaret (6+).
Locatie: Festivalplein

12:15 en 14:15 Interactieve lezing over Bach en kunstmatige intelligentie
Door Lucas Keijning. Onze wereld wordt steeds meer beïnvloed door computers. Die computers worden bovendien steeds slimmer en nemen veel mensenwerk uit handen. Maar hoe zit dat met componisten? Kan kunstmatige intelligentie de creativiteit van een kunstenaar evenaren? En zou jij het verschil horen? Lucas neemt je mee in een interactieve seminar, waardoor je nooit meer hetzelfde naar muziek luistert…
Locatie: Punt (onder de Hertz)

13:00 Documentaire De Mooiste maten van de Matthäus
Afgelopen maand maakte de NTR een documentaire ter ere van het honderdjarig jubileum van de Nederlandse Bachvereniging. De documentaire staat onder meer stil bij de unieke Matthäus-traditie in Nederland, en in persoonlijke portretten horen we de boeiende verhalen over en achter de ‘mooiste maten van de Matthäus-Passion’.
Locatie: Pandora

15:00 All of Bach specials
Altijd al eens willen weten hoe je een barokviool kunt onderscheiden van een moderne viool? Wat de klank van een viola da gamba zo speciaal maakt of hoe je het beste Bach kunt zingen? In een aantal korte documentaires die we maakten voor All of Bach kom je meer te weten over barokinstrumenten en de uitvoeringspraktijk van Bach. Verteld door de ervaren en gespecialiseerde musici van de Nederlandse Bachvereniging.
Locatie: Pandora

15:30 Presentatie Bach-scratch
Het resultaat van de Bach-scratch mogen we beluisteren tijdens de presentatie in de KF Hein-foyer (op het festivalplein). Deelnemers van de scratch zingen delen uit de Hohe Messe samen met musici van de Bachvereniging onder leiding van Gerrit Maas. Komt dat horen!
Locatie: KF Hein foyer

16:00 Pubquiz
Tijdens de pubquiz kun je je kennis over Bach testen en natuurlijk vooral gewoon meedoen voor de gezelligheid! Presentator van de quiz is Sander Zwiep, die bekend staat om het stellen van verrassende vragen. Meedoen kan met een eigen team of in een ter plekke gesmeed team. Bach met een bitterbal!
Locatie: Punt (onder de Hertz)

Concerttip van de programmeur

Programmeur klassiek Carine Hartman zegt over dit concert: “Wat hebben de viool en de Noorse hardangervedel gemeen? Je kunt er allebei uitstekend Bach op spelen! En dat is precies wat het Lodestar Trio gaat doen tijdens hun concert: werken van o.a. Bach spelen op Scandinavische snaarinstrumenten. Het resultaat is een heerlijk programma met klassieke werken die naadloos aansluiten op traditionele volksmuziek, in een informele jazzcafésetting (of in dit geval volkscafésetting). Het Lodestar Trio biedt met dit programma een leuke afwisseling tijdens het BACHfestival, waarmee de Nederlandse Bachvereniging haar 100-jarig jubileum viert.”

Nyckelharpa, een instrument met middeleeuwse wortels

De Zweed Erik Rydvall bespeelt de nyckelharpa, ook wel toetsharp of sleutelharp genoemd, een strijkinstrument met toetsen en snaren, dat vooral in de Zweedse volksmuziek een voorname rol speelt. De geschiedenis van de nyckelharpa gaat terug tot de middeleeuwen. De draailier arriveerde rond de twaalfde eeuw via Oost-Europa in Zweden. Vanuit de draailier en lokale volksvedels ontstond geleidelijk aan de nyckelharpa, een aparte combinatie van een snaarinstrument met toetsen. Die combinatie heeft als voordeel dat je tegelijkertijd een baslijn kunt aanhouden, aangevuld met een (hogere) melodielijn. Rond 1900 was de populariteit van het instrument tanende (want ouderwets), maar zestig jaar later ontstond een revival (want hip). Als we wat beter kijken, dan onderscheiden we drie soorten snaren:
1. De melodiesnaren: deze worden aangestreken met een strijkstok en desgewenst verkort (zodat je hogere tonen krijgt) door middel van de toetsen in de kast met aanslagpennen, die een snaar ‘vastzetten’ op een bepaalde lengte = hoogte.
2. De bourdonsnaren: meestal lage bastonen in het interval kwint of octaaf, die als een soort ‘fundament’ onder de melodielijnen klinken, wat een aangenaam gevoel of ‘houvast’ geeft, vergelijk het met de meer bekende draailier, waarbij dat ook kan. Ze worden aangestreken en klinken vrij en onverkort, dus lager.
3. De resonantiesnaren: deze worden niet aangestreken maar trillen mee met de andere snaren door overeenkomsten in hun frequentie. Ze geven als het ware meer kleur, diepgang en ‘achtergrond’ aan de klank.

Bekijk video’s via de Facebookpagina van Erik Rydvall (Lodestar Trio): https://nl-nl.facebook.com/rydvallmjelva/

De Hardanger-vedel of -viool, voor feesten en partijen

Een Hardanger-vedel of -viool is een Noorse viool die zich van een gewone viool onderscheidt door de toevoeging van vier of meer resonantiesnaren die het instrument extra galm, reliëf of kleur meegeven. De bespeler strijkt vier vaste snaren aan terwijl de resonantiesnaren ‘meezingen’, wat de klank rijker en breder maakt. Het instrument is meestal uitbundig versierd. De naam komt van de streek in Noorwegen waar de viool vandaan komt, Hardanger.
We hebben dus te maken met twee oeroude instrumenten, die voortkomen uit een tijd waar volksmuziek nog niet gelabeld was, maar gewoon de muziek was, waar in de kroeg op gedanst, gelachen en gehuild op kon worden. Zo was de Hardanger-vedel een vaste gast bij dansavonden, waarbij de violist speelde en met stevig voetenwerk de maat aangaf. Ook was het te horen bij bijvoorbeeld bruiloften en processies.

Bekijk video’s via de Facebookpagina van Erik Rydvall (Lodestar Trio): https://nl-nl.facebook.com/rydvallmjelva/

Lodestar Trio

BACHfestival | Klassiek in de Cloud

Geweest

Bach op volksinstrumenten! De hardangervedel, prachtig gedecoreerd, is een Noorse viool met vier melodiesnaren plus vier of meer resonantiesnaren voor extra galm. De nyckelharpa is een sleutelharp. Het Zweedse snaarinstrument wordt vooral gebruikt in de volksmuziek van Uppland. Gedrieën slagen ze erin klassieke stukken van Bach naadloos te laten overvloeien in traditionele volksmuziek.

Volksinstrumenten
Oude volksmuziek kent vreemde kostgangers. Wie heeft er ooit gehoord van de nyckelharpa of toetsharp, en de Hardanger-vedel? Het zijn nog altijd populaire volksmuziekinstrumenten die vooral in de Scandinavische landen tot in de haarvaten van de volksmuziek zijn doorgedrongen. Vandaar dat ze een soort ‘natuurlijk verbond’ met Oude Muziek vormen. Lees hieronder meer over deze exotische instrumenten.

BACHfestival
Dit concert is onderdeel van het BACHfestival. Het BACHfestival op vrijdag 20, zaterdag 21 en zondag 22 mei staat helemaal in het teken van het 100-jarig jubileum van de Nederlandse Bachvereniging. Met concerten, theatervoorstellingen, improvisaties, All of Bach en nog veel meer vieren we samen het eeuwfeest groots!