Reinbert de Leeuw heeft naar eigen zeggen een obsessie met de muziek van rond 1900, volgens hem de meest fascinerende periode uit de muziekgeschiedenis. ‘Daar kookte iets, als een vulkaan die op het punt stond van uitbarsting.’ In een interview met Tom Janssens licht hij het programma toe. Enkele citaten: ‘Het is allemaal muziek van rond de eeuwwis- seling, en die staat in het teken van een verlies. Op het einde van de negentiende eeuw was muziek een complexe taal geworden. Componisten schreven steeds meer op de grens van de chromatische tonaliteit. Bij een componist als Schön- berg zie je heel mooi hoe die grens overgestoken wordt. Als twintiger beheerste Schönberg de laatromantische taal tot in zijn vingertoppen. Maar na zijn Gurre-Lieder besefte hij dat hij verder moest. Vanaf dan zie je opusnummer per opus- nummer een weg richting totale atonaliteit. In zijn Drei Klavierstücke is de breuk dan eindelijk voltrokken. Je kan het gewoon aanwijzen: daar is het weg. Het verlies van die ongelooflijke rijkdom is uiteraard schrijnend.’ ‘Bij Zemlinsky hoor je harmonieën waarin de Franse en de Midden-Europese muziek samenkomen. Tegelijk doet hij dat met zoveel stijlgevoel en kleurenpracht, dat je hem onmiddellijk herkent. Ik zie altijd een verbinding tussen Zemlinsky en Klimt: eenvoudig, maar overdadig aan finesses. De Gesänge nach Maeterlinck zijn mateloos mooi georkestreerd. Als je kijkt naar de orkestpartituur, dan sta je paf van de kleuren die hij kan verzinnen.’ In navolging van een Arnold Schönberg bewerkte Reinbert de Leeuw voor Het Collectief enkele van zijn favoriete werken uit die roerige tijden.

Lees hier de uitgebreide toelichting bij dit concert, in de vorm van een exclusief interview met Reinbert de Leeuw, door Tom Janssens, aangevuld met alle liedteksten plus vertalingen.